คำกริยา

คำกริยา  คือ คำที่แสดงอาการของนามหรือสรรพนามเพื่อให้รู้ว่า นามหรือสรรพนาม นั้นทำหน้าที่อะไร หรือเป็นการแสดงการกระทำของประธานในประโยค                       3.1 ชนิดของคำกริยา                             คำกริยาแบ่งได้ 5 ชนิด คือ                             1. อกรรมกริยา คือกริยาที่ไม่ต้องมีกรรมมารับก็ได้ใจความสมบูรณ์ เช่น                                  - ฉันยืนแต่แม่นั่ง                                  - ไก่ขัน แต่หมาเห่า                                  - พื้นบ้านสกปรกมาก                            คำลักษณวิเศษณ์ที่บอกลักษณะต่างๆทำหน้าที่เป็นตัวแสดงในภาคแสดงของประโยค  ถือว่าเป็นกริยาของประโยค เช่น                                   - ฉันสูงเท่าพ่อ                                   - ดอกไม้ดอกนี้หอม                                   - พื้นสะอาดมาก                              2. สกรรมกริยา คือ กริยาที่มีกรรมมารับจึงจะได้ใจความสมบูรณ์ เช่น                                   - ฉันกินข้าว                                   - แม่หิ้วถังน้ำ                                   - พ่อขายของ                                   กริยาบางคำต้องมีกรรมตรงและกรรมรอง เช่น                                - ให้  ฉันให้ดินสอน้อง   หมายถึง  ฉันให้ดินสอแก่น้อง                                -  แจก       ครูแจกดินสอนักเรียน   หมายถึง  ครูแจกดินสอให้นักเรียน                                - ถวาย       ญาติโยมถวายอาหารพระภิกษุ  หมายถึง ญาติโยมถวายอาหารแด่พระภิกษุ                                ดินสอ   อาหาร  เป็นกรรมตรง                                นักเรียน   พระภิกษุ  น้อง  เป็นกรรมรอง                                3. วิกตรรถกริยา เป็นกริยาที่ไม่มีความสมบูรณ์ในตัวเอง ต้องอาศัยคำนาม สรรพนาม หรือคำวิเศษณ์มาเติมข้างหลังหรือมาขยายจึงจะได้ใจความ ได้แก่กริยาคำว่า ว่า เหมือน คล้าย เท่า  คือ เสมือน ประดุจ แปลว่า เช่น                                    - นายสีเป็นพ่อค้าข้าว                                    - เธอคล้ายฉัน                                    - ทำได้เช่นนี้เป็นดีแน่                                4. กริยานุเคราะห์ คือกริยาช่วย เป็นคำที่ช่วยให้กริยาอื่นที่อยู่ข้างหลังได้ความครบ  เพื่อบอกกาลหรือบอกการกระทำให้สมบูรณ์ ได้แก่ กำลัง คง จะได้ ย่อม เตย ให้ แล้ว เสร็จ กริยานุเคราะห์ จะวางอยู่หน้าคำกริยาสำคัญหรือหลังคำกริยาสำคัญก็ได้ เช่น                                      - เขาย่อมไปที่นั่น                                      - เขาถูกครูดุ                                      - พ่อกำลังมา                                      - น้องทำการบ้านแล้ว                                      - ฉันต้องไปกับคุณแม่วันพรุ่งนี้                                     5.กริยาสภาวมาลา คือ กริยาที่ทำหน้าที่เป็นคำนาม จะเป็น ประธาน กรรม หรือ  บทขยายของประโยคก็ได้ เช่น                                      - นอนหลับเป็นการพักผ่อนที่ดี         ( ประธานของประโยค )                                      - ฉันชอบไปเที่ยวกับเธอ                 ( เป็นบทกรรม )                                      - ฉันมาเพื่อดูเขา                           ( เป็นบทขยาย )                            3.2 หน้าที่ของคำกริยา                                 1. คำกริยาจะทำหน้าที่เป็นภาคแสดงของประโยค จะมีตำแหน่งในประโยคดังนี้                                      ก. อยู่หลังประธาน เช่น เธอกินข้าว                                      ข. อยู่หน้าประโยค เช่น เกิดน้ำท่วมฉับพลัน                                 2. คำกริยาทำหน้าที่เป็นส่วนขยายคำนาม เช่น                                     - เด็กเร่ร่อนยืนร้องไห้                                                                         เร่ร่อน เป็นกริยาขยายคตำนามเด็ก                                     - ปลาตาย ไม่มีขายในตลาด                                         ตาย เป็นกริยาขยายคำนามปลา                                 3. คำกริยา ทำหน้าที่เป็นกริยาสภาวมาลาเป็นประธานกรรมหรือบทขยาย เช่น                                     - อ่านหนังสือ ช่วยให้มีความรู้                                        อ่านหนังสือ เป็นประธานของกริยาช่วย                                     - แม่ไม่ชอบนอนดึก                                        นอนดึก เป็นกรรมของกริยาชอบ